Budgetten | Tussentijdse rapportage

Programma 1 Samenleving

Blijven we binnen budget?

Bedragen x €1.000

Gezondheid

6.6 Maatwerkvoorzieningen (WMO)

11.166

10.754

412

Pitch

Op het taakveld Maatwerkvoorzieningen (Wmo) is er per saldo een voordeel van € 412.000. Dit bedrag bestaat hoofdzakelijk uit een voordeel op het collectief vervoer en een nadeel op woonvoorzieningen WMO. Aandachtspunt hierbij is dat voor het collectief vervoer WMO er een verschil zit tussen de begroting zoals opgesteld door PlusOV en de gemeentelijke begroting. We betrekken dit bij de actualisatie van het budget voor de MPB 2025-2028.

	Lasten		Baten	Bedragen x € 1.000)
Omschrijving	Bedrag	V/N	Bedrag	V/N	I/S	Saldo	V/N
Collectief vervoer WMO	415	V	-4	N	I	411	V
Overige verschillen onder de rapportagegrens van € 300.000	40	V	-39	N	I	1	V
Totaal	455	V	-43	N		412	V

Detail

Collectief vervoer WMO
Vanwege prijsontwikkelingen (NEA-index) en volumeontwikkelingen is de verwachting meerjarig dat de kosten flink op zullen lopen. De prognose voor het collectief vervoer WMO laat voor 2024 een overschot van € 412.000 zien (op basis van afname/gebruik vraagafhankelijk vervoer t/m mei 2024). Van het restant van € 412.000 heeft € 213.000 betrekking op het verschil tussen de begroting van PlusOV en de begroting van de gemeente Apeldoorn. Daarnaast heeft € 103.000 betrekking op een incidentele baat door uitbetaling uit de Algemene Reserve van PlusOV welke is gevormd na uittreding van de DAZ gemeenten (Deventer, Apeldoorn en Zutphen) voor het routegebonden vervoer bij PlusOV in het verleden.

6.71 Maatwerkdienstverlening 18+

42.181

43.469

-1.288

Pitch

Per saldo is er sprake van een nadeel van bijna € 1,3 miljoen. Bij zowel Hulp bij het Huishouden als bij Begeleiding Individueel zien we het aantal aanvragen harder stijgen dan waarmee wij in het budget rekening hielden.

	Lasten		Baten	Bedragen x € 1.000)
Omschrijving	Bedrag	V/N	Bedrag	V/N	I/S	Saldo	V/N
Hulp bij het huishouden	-595	N			S	-595	N
Begeleiding individueel	-755	N			S	-755	N
Overige verschillen onder de rapportagegrens van € 300.000	62	V			I	62	V
Totaal	-1.288	N	0			-1.288	N

Detail

Hulp bij het Huishouden
De verwachte overschrijding van het budget ontstaat zowel door prijs als volume-effecten. Het uitgevoerde kostprijsonderzoek leidt tot tarieven die per 1 januari 2024 bijna 11% hoger liggen. Daarnaast maken in de periode januari 2024 tot en met mei 2024 280 meer inwoners gebruik van Hulp bij het Huishouden. Dat is een stijging van 6%. Als die ontwikkeling aanhoudt, komen we in 2024 op een volumestijging tussen 10% en 15%. In het budget 2024 hielden we rekening met een volumestijging van 5% voor heel 2024 omdat we rekening hielden met een afvlakkende groei (afvlakking aanzuigende werking abonnementstarief) t.o.v. 2022 en 2023. Daarvan blijkt echter nog geen sprake.
Begeleiding individueel
De stijging van het aantal indicaties in mei 2024 t.o.v. januari 2024 bedraagt 120 (4,5%). Over heel 2024 hielden we in de prognose rekening met een stijging van 5% omdat we ook hier rekening hielden met een afvlakkende groei. Vooralsnog gaan we nu uit van een volumestijging van 8% waardoor het geraamde tekort ontstaat. Met 8% ramen we realistisch waarbij we rekening houden met historische ontwikkelingen en gaan we ervan uit dat de instroom in het tweede halfjaar van 2024 iets afvlakt.

6.72 Maatwerkdienstverlening 18-

62.989

70.876

-7.887

Pitch

Op het Jeugd ZIN budget wordt een tekort gerapporteerd van € 6,7 miljoen (taakveld 6.72 en 6.82), dat buiten de afgegeven bandbreedte van € 0 positief en € 3 miljoen negatief valt. Vanwege langere behandelduur, hogere intensiteit en prijsstijgingen zien we dat de druk op de Jeugdzorg aanhoudt. Deze ontwikkelingen staan haaks op de landelijke bezuinigingsopgaven vanuit de Hervormingsagenda. Ook voor het Jeugdwetvervoer zien we dat door vervoer buiten de regio het aantal kilometers toeneemt met hogere kosten als gevolg.

	Lasten		Baten	Bedragen x € 1.000)
Omschrijving	Bedrag	V/N	Bedrag	V/N	I/S	Saldo	V/N
Jeugd ZIN	-7.870	N			I	-7.870	N
Jeugdwetvervoer	-318	N			I	-318	N
PGB Jeugdzorg	303	V			I	303	V
Totaal	-7.885	N	0			-7.885	N

Detail

Jeugd ZIN
Op het budget Jeugdzorg wordt een tekort gerapporteerd van € 6,7 miljoen (saldo taakveld 6.72 en 6.82). Vanwege langere behandelduur, hogere intensiteit en prijsstijgingen zien we dat de druk op de Jeugdzorg aanhoudt. Naar aanleiding van de jaarrekening 2023 is hier in het budget van 2024 beperkt rekening mee gehouden, waarbij we uit zijn gegaan van 6,5% prijsindexatie en 5% volumeontwikkeling. In de bandbreedte die we afgeven houden we rekening met € 1 miljoen hogere kosten naar aanleiding van de definitieve jaarcijfers 2023, waar bij de totstandkoming van het budget 2024 nog niet op kon worden geanticipeerd. Daarnaast is er rekening gehouden met € 500.000 hogere kosten vanwege tariefontwikkelingen binnen de Jeugdbescherming.
Op basis van de ontwikkelingen tot en met juli 2024 blijkt dat de kosten Jeugdzorg verder toenemen dan in eerste instantie verwacht. De kostenontwikkeling volgt niet de trend van de afgelopen jaren, waarbij wij voornamelijk op de producten ‘begeleiding individueel’, ‘behandeling GGZ’ en ‘verblijf algemeen’ en in de stapeling van deze producten een forse afwijking zien. Voor deze drie producten geldt dat jeugdigen in toegenomen mate gebruik maken van de afgegeven indicatie. Ook zien wij dat in deze gevallen de aantallen cliënten toenemen. Tot slot zien we in de breedte dat de kosten per cliënt fors stijgen t.o.v. het voorgaande jaar. Dit betekent dat er zwaardere en duurdere zorg wordt ingezet per cliënt, los van de forse prijsindexaties.
Met de set aan maatregelen vastgesteld in de Hervormingsagenda wordt gewerkt aan een financieel duurzaam Jeugdzorgstelsel. Ondanks de taakstelling welke is opgelegd vanaf 2025 vanuit de Hervormingsagenda zien we nu een forse kostenstijging binnen de Jeugdzorg in Apeldoorn. Dit is een landelijk fenomeen, Apeldoorn is hierin zeker niet uniek. De verwachting is dat de ingeboekte besparing van € 4,5 miljoen voor 2025 niet zal worden gerealiseerd. Voor deze besparing geldt een inspanningsverplichting waarop gemeenten collectief zullen worden beoordeeld. Begin 2025 zal de commissie van deskundigen hier een eerste uitspraak over doen. Tegelijkertijd geldt een openeinderegeling binnen de Jeugdzorg, met een wettelijke verplichting om zorg te bieden aan jeugdigen binnen onze gemeente. Met de raad is eerder de afspraak gemaakt dat ieder kind dat recht heeft op jeugdzorg dit krijgt als deze dit nodig heeft.
In juli kon voor het eerst worden geconstateerd dat de verwachting is dat de kosten buiten de afgegeven bandbreedte zullen treden. Meer duiding en meer cijfers zijn nodig, waarbij momenteel wordt geanalyseerd wat er aan de hand is, dat vindt het college van groot belang bij deze kwetsbare groep. In de tweede helft van september zullen wij hierop terugkomen en de raad middels een raadsbrief en een voorstel voor een PMA met technische uitleg verder informeren over de financiën Jeugdzorg en hoe dit zich verhoudt tot de Hervormingsagenda. Tot slot zal er een voorstel voor een procesplanning worden gedaan ten aanzien van een plan van aanpak voor de kosten jeugdzorg.
Jeugdwetvervoer
Binnen het jeugdwet vervoer (jwv) zien we nog altijd een toename van het aantal Jeugdwet indicaties. Dit resulteert in een nadelig saldo van € 318.000.
Onderstaand in twee items kort samengevat waarom de kosten in het jwv (jaarlijks) toenemen:
- Toename in aantal unieke deelnemers in het jwv: 2021 was dit 132 en nu zitten we op ruim 262. Een verdubbeling t.o.v. 2 jaar geleden. Door de verhoogde druk binnen het onderwijs en meer uitval van leerlingen neemt het aantal verzoeken voor alternatieven voor onderwijs toe en daarmee ook het aantal jwv indicaties.
- In de praktijk zien we een toename van het aantal kilometers doordat er meer kinderen buiten de regio vervoerd worden. Daarmee worden er grotere afstanden overbrugd. Oorzaak hiervan is de wijziging in woonplaatsbeginsel per januari 2022. Kinderen worden buiten de regio vervoerd of hebben vervoer nodig buiten de regio.
De gemeente en het CJG monitoren de groei en kijken samen met de vervoerder naar mogelijkheden om het vervoer efficiënter uit te voeren. Ook worden er mogelijkheden gezocht om jongeren zelfstandiger te laten reizen.
PGB
Voor de uitgaven persoonsgebonden budget valt de raming momenteel € 303.000 lager uit dan begroot. Dit is in lijn met het ingezette beleid om een afname in PGB te realiseren.

6.81 Geëscaleerde zorg 18+

44.478

40.658

3.820

Pitch

Op het taakveld geëscaleerde zorg 18+ verwachten we een voordeel van ongeveer € 4 miljoen te realiseren. Dit voordeel wordt deels veroorzaakt door vertragingen in het project voor de aanpassingen van gebouwen bij Omnizorg, waardoor de geplande uitgaven pas op z'n vroegst in 2025 en 2026 plaatsvinden. Bovendien zijn de uitgaven voor de uitvoering van het plan van aanpak voor dak- en thuisloosheid lager, en hebben we een hogere bijdrage van het Rijk ontvangen voor maatwerkvoorzieningen beschermd wonen. Conform het raadsbesluit storten we dit laatste voordeel in de reserve Beschermd Wonen.

	Lasten		Baten	Bedragen x € 1.000)
Omschrijving	Bedrag	V/N	Bedrag	V/N	I/S	Saldo	V/N
Verbouwing Omnizorg	2.004	V			I	2.004	V
Uitvoering plan van aanpak dak- en thuislozen	604	V			I	604	V
Maatwerkvoorzieningen BW	1.435	V			I	1.435	V
Overige verschillen onder de rapportagegrens van € 300.000	-223	N			I	-223	N
Totaal	3.820	V	0			3.820	V

Detail

Verbouwing Omnizorg

Het project voor de gebouwaanpassingen kent een langere doorlooptijd. Daarnaast duurt het langer om tot een geschikte locatie te komen voor de tijdelijke huisvesting. De langere doorlooptijd zorgt ervoor dat de geplande uitgaven later (op zijn vroegst 2025 en 2026) worden gemaakt. Voor een nadere duiding van het effect, zie 'Omnizorg' in de paragraaf 'Kritische projecten '.

Uitvoering plan van aanpak dak- en thuislozen
In de afgelopen jaren zijn een groot deel van de projecten in dit plan uitgevoerd. De resterende middelen die gekoppeld zijn aan de nog lopende projecten (o.a. Skaeve Huse, extra begeleiding Omnizorg vanwege verbouwing) verwachten we dit jaar niet uit te geven. Deze zullen naar verwachting volgend jaar worden besteed.

Maatwerkvoorziening BW

Via de meicirculaire ontvangen we € 2,4 miljoen meer rijksbijdrage beschermd wonen (BW). Deze hogere rijksbijdrage is toegevoegd aan het ZIN-budget. Daar tegenover verwachten we € 1 miljoen meer uitgaven dan begroot vanwege minder uitstroom. Per saldo verwachten we een voordeel van ongeveer € 1,4 miljoen op het budget MO/BW.
Het voordeel op de maatwerkvoorzieningen BW resulteert in een verhoogd saldo dat verrekend wordt met de regio gemeentes. Hierdoor valt het overschot MOBW (verrekening regio gemeentes) hoger uit dan begroot.

6.82 Geëscaleerde zorg 18-

6.633

5.442

1.191

7.1 Volksgezondheid

7.321

7.115

206

Onderwijs en opleiding

4.2 Onderwijshuisvesting

16.449

16.908

-459

Pitch

Voor het jaar 2024 verwachten we een hogere besteding op onderwijshuisvesting t.o.v. de begroting ter grootte van € 459.000. Dit wordt voornamelijk veroorzaakt door:

Herstel schade brand Zonnehoek (€ 350.000 nadelig);
Inzetbaar maken Warenargaarde 225 (€ 725.000 nadelig);
Afwijking DVO accres op twee onderdelen met voordeel (€ 700.000 voordelig).

Deze afwijkingen verrekenen wij conform bestaand beleid met de reserve onderwijshuisvesting op taakveld 0.10, waardoor het resultaat budgetneutraal is in de jaarrekening.

	Lasten		Baten	Bedragen x € 1.000)
Omschrijving	Bedrag	V/N	Bedrag	V/N	I/S	Saldo	V/N
Herstel schade brand Zonnehoek (eigen risico verzekering)	-350	N			I	-350	N
Inzetbaar maken Warenargaarde 225	-725	N			I	-725	N
Onderhoudsbudget
- uitgesteld onderhoud	500	V			I	500	V
- afrekening onderhoud OHV 2023	200	V			I	200	V
Overige verschillen onder de rapportagegrens van € 300.000	-84	N			I	-84	N
Totaal	-459	N	0			-459	N

Detail

Herstel schade brand Zonnehoek
Eind december 2023 is er brand geweest in het schoolgebouw Zonnehoek. In 2024 vindt herstel van het gebouw plaats wat nodig is als gevolg van de brand. De inschatting van de herstelkosten zijn € 500.000. Hiervan wordt € 150.000 vergoed vanuit de verzekering en € 350.000 draagt de gemeente als eigen risico.

Inzetbaar maken Warenargaarde 225
Op de bestaande locatie voor het schoolbestuur CSO (de Zonnehoek aan de Heemradenlaan) is er structureel een capaciteitsvraagstuk/tekort. Deze locatie is te klein voor het aantal leerlingen die daar les krijgen. Daarnaast wordt de komende jaren een groei verwacht. De locatie Warenargaarde 225 is enige jaren niet in gebruik geweest en het gebouw moet weer gereed worden gemaakt voor onderwijsdoeleinden. De raming is dat deze kosten zo’n € 725.000 bedragen. Wij streven ernaar om de locatie na de zomer gereed te hebben om te kunnen inzetten als gangbare onderwijslocatie.
Onderhoudskosten
Daarnaast is er ook een bijstelling van het onderhoud aan de school- en gymgebouwen dat door accres wordt uitgevoerd. Dit bestaat uit twee componenten:

Uitgesteld onderhoud OHV (€ 500.00 voordelig - incidenteel)

Van een drietal panden is onderhoud uitgesteld omdat bij deze panden overwogen wordt om over te gaan tot renovatie. Om kapitaalvernietiging tegen te gaan, wordt het onderhoud/groot onderhoud uitgesteld. Tot het moment dat besloten wordt om over te gaan tot renovatie wordt dit budget vastgehouden in de reserve OHV.

Afrekening onderhoud OHV 2023 (€ 200.000 voordelig – incidenteel)

Over 2023 wordt er met Accres afgerekend. Het werkelijk uitgevoerde onderhoud is afgezet tegenover het gepland onderhoud. Door met name prijs- en efficiencyvoordelen is een voordelig resultaat ontstaan van € 200.000.

In lijn met verwachtingen omtrent het onderhoud van andere vastgoedobjecten, zien wij het risico dat de structurele onderhoudskosten van wissellocaties, MFC’s en gymlokalen zullen gaan oplopen. Hiervoor zullen wij in de MPB2025-2028, zoals te doen gebruikelijk bij het signaleren van risico's, een risico opnemen met een bandbreedte van €0 tot € 500.000.

4.3 Onderwijsbeleid en leerlingzaken

7.509

6.786

723

Pitch

Op het taakveld onderwijsbeleid en leerlingenzaken wordt er een batig saldo van € 723.000 verwacht. Vanuit het actieplan preventie Jeugdzorg en Onderwijs zal mogelijk niet aan alle acties volledig invulling kunnen worden gegeven. Voor het leerlingenvervoer (LLV) Oekraïne worden de kosten vanaf 2024 gedekt vanuit het budget Oekraïne, wat resulteert in een batig saldo op het budget LLV. De verwachting is echter dat de kosten voor het LLV Oekraïne in 2024 verder af zullen nemen.

	Lasten		Baten	Bedragen x € 1.000)
Omschrijving	Bedrag	V/N	Bedrag	V/N	I/S	Saldo	V/N
Ontwikkeling lokaal onderwijsbeleid	538	V			I	538	V
Overige verschillen onder de rapportagegrens van € 300.000	185	V			I	185	V
Totaal	723	V	0			723	V

Detail

Leerlingenvervoer
Omdat we in 2023 een specifieke rijksbijdrage kregen voor het leerlingenvervoer Oekraïne verantwoordden we de lasten en baten van dit vervoer op dit taakveld. De lasten overstegen daarbij de rijksbijdrage. In 2024 ontvangen wij die rijksbijdrage niet meer en brengen we de kosten leerlingenvervoer Oekraïne ten laste van het algemene Oekraïne budget. Dit betekent ook dat we de overschrijding op deze kosten niet meer ten laste van het budget leerlingenvervoer brengen wat tot een voordeel leidt. Dit resulteert voor 2024 in een verwacht voordeel van € 136.000.
Ontwikkeling lokaal onderwijsbeleid
Het actieplan preventie Jeugdzorg & Onderwijs is na bespreking in de PMA in oktober 2023 aan de raad aangeboden. Dit betekent dat over 2023 uiteindelijk nog maar enkele maanden resteerden om acties uit te voeren, waardoor er een Reserve Overlopende Post (ROP) van € 522.000 is opgevoerd voor 2024 ter invulling van doorgeschoven activiteiten naar 2024.
We verwachten voor wat betreft het budget Actieplan preventie Jeugdzorg en Onderwijs een restant over te houden van € 538.000. De belangrijkste reden voor dit verwachte overschot is het niet volledig uitnutten van de budgetten voor de acties 'tegemoetkoming kosten kinderopvang' en 'M@zl'. Ten aanzien van M@zl (Meer aandacht voor ziekgemelde leerlingen) zijn nog niet alle VO-scholen zover dat de interventie volledig kan worden uitgerold. Dit zorgt ervoor dat ruim € 200.000 aan kosten niet hoeft te worden gemaakt. Dit budget zou worden besteed aan uren voor o.a. jeugdartsen en jeugdverpleegkundigen. Ten aanzien van de actie tegemoetkoming kosten kinderopvang, treedt in 2024 de zogenaamde eenverdienersregeling in werking. Deze treedt later in werking dan tijdens het opstellen van het actieplan verwacht. Daarnaast zijn we in afwachting van de conclusies uit het onderzoek naar kinderopvang in Apeldoorn, om de kinderopvang verder te kunnen verstevigen vanuit het actieplan.

Sociaal kapitaal

5.1 Sportbeleid en activering

2.693

3.328

-635

Pitch

Op het taakveld verwachten wij een overschrijding van € 635.000. Een deel daarvan, € 200.000, komt ten laste van de reserve topsportevenementen. Verder is het een nadeel door een fout in het subsidieproces in de ondersteuningsregeling sport.

	Lasten		Baten	Bedragen x € 1.000)
Omschrijving	Bedrag	V/N	Bedrag	V/N	I/S	Saldo	V/N
Topsportevenementen	-200	N			I	-200	N
Ondersteuningsregeling sportinfrastructuur	-350	N			I	-350	N
Uitvoeringsbudget sport	-85	N			I	-85	N
Totaal	-635	N	0			-635	N

Detail

Topsportevenementen (€ 200.0000 nadeel)
In 2024 zijn er twee grote topsportevenementen, het EK baanwielrennen en het EK Beachvolleybal. Hierdoor zijn de uitgaven dit jaar hoger en komt dit nadeel ten laste van de reserve topsportevenementen.
Ondersteuningsregeling sportinfrastructuur (€ 350.000 nadeel)
Door een administratieve menselijke fout is een aantal aanvragen niet betrokken in het verdeelbesluit. De aanvragen worden alsnog toegevoegd en beoordeeld en daarvoor is een herzien verdeelbesluit nodig. Op grond van een eerste inschatting is er een overschrijding van € 350.000.
Uitvoeringsbudget sport (€ 85.000 nadeel)
Op het uitvoeringsbudget verwachten we een overschrijding. Dat heeft onder andere te maken met een aanvullende bijdrage in de accommodatie van de roeivereniging en ondersteuning van de turnverenigingen.

5.2 Sportaccomodaties

8.447

8.559

-112

Pitch

De aanpassingen van de brandveiligheidsinstallaties in het Omnisport leidt tot een nadeel van € 350.000.

	Lasten		Baten	Bedragen x € 1.000)
Omschrijving	Bedrag	V/N	Bedrag	V/N	I/S	Saldo	V/N
Omnisport maatregelen brandveiligheid	-350	N			I	-350	N
Overige verschillen onder de rapportagegrens van € 300.000	184	V	54	V	I	238	V
Totaal	-166	N	54	V		-112	N

Detail

Omnisport brandveiligheid
Geconstateerd is dat de brandveiligheidsinstallaties binnen het Omnisportcentrum niet op orde zijn, wat leidt tot tijdelijke aanpassingen aan de installatie en inzet van brandwachten. Dit betekent een niet begrote kostenpost in 2024 van circa € 350.000. De voorbereidingen tot de noodzakelijke vervanging van deze installaties zijn reeds in gang gezet en komen ten laste van de onderhoudsvoorziening vastgoedbedrijf. Na goedkeuring door de verzekeringsmaatschappij kan de inzet van de brandwacht komen te vervallen.
Via een separate brief is de raad in juli 2024 over dit onderwerp nader geïnformeerd.

5.3 Cultuurpresentatie, -productie en -participatie

11.503

11.127

376

Pitch

Wij verwachten een voordeel op het taakveld van ruim € 500.000. Het geplande culturele evenement is uitgesteld naar volgend jaar en de subsidieregeling wordt minder aangesproken dan er budget voor is. En er is een eenmalige terugbetaling van energiekosten 2023.

	Lasten		Baten	Bedragen x € 1.000)
Omschrijving	Bedrag	V/N	Bedrag	V/N	I/S	Saldo	V/N
Cultureel evenement	150	V			I	150	V
Projectsubsidies	200	V			I	200	V
Afrekening energiekosten culturele accommodaties 2023			75	V	I	75	V
Overige verschillen onder de rapportagegrens van € 300.000	-100	N	51	V		-49	N
Totaal	250	V	126	V		376	V

Detail

Nieuw cultureel gezelschap of evenement
In de MPB 2023-2026 is structureel € 150.000 beschikbaar gesteld om een nieuw cultureel gezelschap of een cultureel evenement aan Apeldoorn te binden. Het evenement dat voor dit jaar gepland was kan niet doorgaan en vindt waarschijnlijk volgend jaar plaats. In het voorkeursscenario van het college is het budget als ombuiging opgenomen.

Projectsubsidies
Door aanpassing van en meer aandacht voor de regeling neemt het aantal aanvragen toe maar het beschikbare budget wordt nog niet volledig benut. In het voorkeursscenario van het college wordt voorgesteld het budget structureel te verlagen.

Afrekening energie
In 2023 is Accres gecompenseerd voor de stijging van de energietarieven. Het verbruik was in de werkelijkheid lager dan waarmee gerekend is, Accres betaalt het teveel ontvangen bedrag terug.

5.4 Musea

1.177

1.176

5.5 Cultureel erfgoed

1.107

1.031

5.6 Media

6.561

Subjectief welzijn

1.1 Crisisbeheer en brandweer

13.745

14.170

-425

Pitch

De locatie Molenmakershoek (Matenpoort) is op verzoek van verkoper eind 2023 verkocht aan de gemeente, terwijl deze in de begroting was gepland in 2024. Daardoor zijn er in 2024 niet begrote kapitaallasten aan de orde voor € 425.000. Vanaf de jaarschijf 2025 zijn deze opgenomen in de MPB 2024-2028.

	Lasten		Baten	Bedragen x € 1.000)
Omschrijving	Bedrag	V/N	Bedrag	V/N	I/S	Saldo	V/N
Kapitaallasten Molenmakershoek ivm vervroegde aankoop	-425	N			I	-425	N
Totaal	-425	N	0			-425	N

Detail

1.2 Openbare orde en veiligheid

7.914

8.217

-303

Pitch

De afwijking op dit taakveld wordt met name veroorzaakt doordat de reserve explosievenopruiming onvoldoende ruimte bevat om de totale kosten in 2024 te dekken.

	Lasten		Baten	Bedragen x € 1.000)
Omschrijving	Bedrag	V/N	Bedrag	V/N	I/S	Saldo	V/N
Explosievenopruiming	-326	N			I	-326	N
Overige verschillen onder de rapportagegrens van € 300.000	23	V			I	23	V
Totaal	-303	N	0			-303	N

Detail

De bommenregeling loopt dit jaar ten einde. De reserve bevat nog € 25.000. Er wordt echter nog € 310.000 aan uitgaven verwacht. Resteert een tekort ad € 285.000 dat niet ten laste van de reserve kan worden gedekt. Verder is er bij deze post een "taakstelling" ad € 40.000 geraamd die niet zal worden gerealiseerd.
Ten behoeve van Regionale bestrijding van ondermijningsactiviteiten is een bijdrage van € 125.000 ontvangen waarvan de verwachting is dat hiervoor in 2024 ook uitgaven worden gedaan.

6.1 Samenkracht en burgerparticipatie

22.097

7.718

14.379

Pitch

Dit taakveld bevat diverse onderdelen. Per saldo verwachten we een voordeel dat zal liggen tussen de € 8 miljoen en € 15 miljoen.

	Lasten		Baten	Bedragen x € 1.000)
Omschrijving	Bedrag	V/N	Bedrag	V/N	I/S	Saldo	V/N
Faciliteitenbesluit / HAR			1.500	V	I	1.500	V
Opvang Oekraïne	-12.925	N	26.500	V	I	13.575	V
Wet Kinderopvang	-500	N			I	-500	N
Energie accommodaties			323	V	I	323	V
Inwonerinitiatieven	150	V			I	150	V
Correctie onderhoud '21-'24 Dok Zuid	-600	N			I	-600	N
Overige verschillen onder de rapportagegrens van € 300.000	-50	N	-19	N	I	-69	N
Totaal	-13.925	N	28.304	V		14.379	V

Detail

Faciliteitenbesluit / HAR: voordeel tussen € 500.000 en € 1,5 miljoen

We zijn met het COA overeengekomen dat we, voordat aan Apeldoorn toegewezen statushoudergezinnen in Apeldoorn gehuisvest kunnen worden, deze gezinnen (in totaal maximaal 100 personen) opvangen in de locatie aan de Christiaan Geurtsweg om de druk in de AZC’s te verlagen. Hier staat een financiële bijdrage vanuit COA tegenover (gebaseerd op de Hotel & Accommodatie Regeling). Omdat we deze gezinnen in een bestaande locatie opvangen hebben we relatief weinig kosten. Daarnaast ontvangen we financiële compensatie omdat we op het gebied van asiel (tijdelijk nood) locaties beschikbaar stellen. Omdat het nog onzeker is of we al deze middelen dit jaar zullen ontvangen gaan we er voor nu vanuit dat we in 2024 een bedrag tussen de € 500.000 en € 1.500.000 zullen overhouden.

Opvang Oekraïne: voordeel tussen € 7,5 miljoen en € 13 miljoen

Van het Rijk hebben we voor het jaar 2024 een voorschot van € 22,5 miljoen ontvangen. Dit bedrag is gebaseerd op een normbedrag van € 61 per beschikbare opvangplek per dag, uitgaande van 1.001 opvangplekken. Momenteel stellen we 1.187 opvangplekken beschikbaar. De verwachting is dat we deze aantallen plekken ook de rest van het jaar beschikbaar stellen, waardoor de Rijksbijdrage op loopt naar € 26,5 miljoen.
De Rijksbijdrage is bedoeld als dekking van de kosten van de opvanglocaties voor Oekraïners in de gemeentelijke opvanglocaties en voor uitvoeringskosten. We zien dit jaar, maar ook volgende jaren, een aantal grote uitdagingen op ons afkomen gelet op de taakstelling asiel en de opvangopgave ontheemden Oekraine:

Huisvestingsopgave
In het bijzonder op het gebied van de opvanglocaties. Voor een substantieel deel van de huidige gerealiseerde opvangplekken (ruim 430) moet een nieuwe opvanglocatie worden gevonden. Gelet op schaarste van potentieel geschikte locaties/panden verloopt de zoektocht naar potentiële vervangende locaties moeizaam. We voorzien dat - deze urgente vervangingsopgave die per 1 januari 2025 bovendien nog verder verhoogd wordt (1.296) - gepaard gaat met aanvullende kosten. Bovendien hebben we te maken met een verhoogde opgave asiel op basis waarvan wij voor medio volgend jaar nog 310 opvangplekken moeten leveren aan het COA, hetgeen mogelijk ook gepaard gaat met aanzienlijke kosten.

Voorzieningen locaties
In verband met de zeer intensieve bewoning van de voormalige kantoorpanden voorzien we extra onderhoudskosten. Daarnaast voorzien we dat het terug leveren van de panden (na afloop van de afgesproken huurperiodes) extra kosten vergen om ze terug te brengen in de oorspronkelijke staat.

Gezondheidszorg
Ook zien we met het voortduren van de oorlog in Oekraine en het noodzakelijke verblijf in Nederland de toch al hoge belasting op de (geestelijke) gezondheidszorg toenemen. Ook blijft de druk op het nieuwkomers onderwijs onverminderd hoog en neemt deze druk naar verwachting de komende periode verder toe.

Extra inzet ambtelijke organisatie
Tot slot zien we dat de opvangopgave extra inzet vraagt van het ambtelijke organisatie.

Van de genoemde ontwikkelingen zijn we druk bezig om een financiële inschatting te maken, zodat we beeld hebben van de mogelijk financiële consequenties. We verwachten dat we in 2024 tussen de € 7,5 miljoen en € 13 miljoen minder uitgeven dan we van het Rijk ontvangen. Dit is inclusief € 7,5 miljoen niet uitgegeven budget 2022/2023. Zodra we meer duidelijkheid hebben over de financiën zullen we de raad hierover informeren. Middels een raadsvoorstel wordt voorgesteld om een bestemmingsreserve in te stellen.

Wet Kinderopvang: nadeel € 500.000
Op het budget Wet kinderopvang medische indicatie verwachten we meer uit te geven dan begroot. Deze wet regelt dat gemeenten inwoners kunnen compenseren als zij niet in aanmerking komen voor een kinderopvangtoeslag waar de thuissituatie er wel om vraagt dat kinderen naar een kinderopvang gaan. Het budget is voornamelijk bedoeld voor een korte periode van opvang (drie maanden), we zien dat in verscheidene situaties het noodzakelijk is om kinderen voor een langere periode naar de kinderopvang te laten gaan, waardoor we meer uitgeven (€ 300.000) dan we hebben begroot.
Er loopt op dit moment een onderzoek naar de uitvoering van de Sociaal Medische Indicatie (SMI) in Apeldoorn. We verwachten eind 2024 een advies te kunnen geven over de gewenste richting voor de komende jaren.
De komende periode zetten we stappen om de oorzaken van de overschrijding in beeld te krijgen en te onderzoeken wat een oplossingsrichting kan zijn voor de korte termijn.

Energie accommodaties : voordeel € 323.000
Over 2023 is Accres gecompenseerd voor de stijging energietarieven. Het verbruik was in de werkelijkheid lager dan waarmee gerekend is. Accres betaalt het teveel ontvangen bedrag terug. Verder geldt voor de sociaal culturele accommodaties dat Accres de hogere energiekosten voor een deel door heeft kunnen berekenen aan de huurders.

Inwonersinitiatieven: voordeel € 150.000

Het aantal initiatieven kent een stijgende lijn en de campagne ‘Een goed idee? Doe er wat mee!’ werkt goed. Er melden zich vooral veel kleine initiatieven met vaak bescheiden subsidiebehoeften. Daardoor is het beslag op het beschikbare subsidieplafond dit jaar vooralsnog lager dan begroot. In Q3 en Q4 gaan we steviger inzetten op het bereiken en stimuleren van (potentiële) initiatiefnemers van grotere initiatieven.

Onderhoud Dok Zuid: nadeel € 600.000
Accres voert zowel de exploitatie als het onderhoud uit in de multifunctionele accommodatie Dok Zuid. Hierover is een exploitatie DVO en onderhoud DVO opgesteld. Bij Accres is de bijdrage van de schoolbesturen voor het onderhoud van het onderwijsgedeelte, abusievelijk opgenomen in de exploitatie DVO. Dit had buiten de exploitatie DVO, net als de kosten, gebracht moeten worden. Het saldo tussen baten en lasten van het onderhoud onderwijshuisvesting had vervolgens opgenomen moeten worden in de onderhoud DVO. Hierdoor is de jaarlijkse bijdrage van de exploitatie DVO van Dok Zuid te laag geweest (€ 150.000 per jaar). Om dit te herstellen moet over de periode van de lopende DVO (2021-2024) er € 600.000 afgerekend worden.

6.2 Toegang en eerstelijnsvoorzieningen

31.979

31.547

432

Pitch

Op het taakveld toegang en eerstelijnsvoorzieningen wordt er een batig saldo van € 432.000 verwacht. Dit voordeel komt voornamelijk voort uit de scherper afgegeven beschikking aan het Centrum voor Jeugd en Gezin.

	Lasten		Baten	Bedragen x € 1.000)
Omschrijving	Bedrag	V/N	Bedrag	V/N	I/S	Saldo	V/N
Centrum voor Jeugd en Gezin	482	V			I	482	V
Overige verschillen onder de rapportagegrens van € 300.000	-50	N			I	-50	N
Totaal	432		0			432

Detail

Centrum voor Jeugd en Gezin
Er is sprake van een voordeel van € 482.000 op het CJG budget in verband met een eenmalige korting op de beschikking van het CJG. De korting is toegepast om naar een scherpere begroting toe te werken en omdat een deel van het benodigde loonkosten budget voor extra FTE’s in 2024 naar verwachting niet zal worden besteed i.v.m. schaarste van personeel op de arbeidsmarkt. Mocht in de loop van 2024 blijken dat het benodigde personeel kan worden aangetrokken en deze kosten niet binnen de eigen begroting van het CJG kunnen worden opgevangen, dan wordt mogelijk een aanvullende beschikking verstrekt. Dit zal later dit jaar duidelijk worden.

Subtotaal

305.949

295.442

10.507

0.10 Mutaties reserves

Gezondheid

2.828

7.285

-4.457

Pitch

Conform het raadsbesluit uit november 2023 wordt het verschil tussen de rijksbijdrage MO/BW en de lasten gestort in de reserve MO/BW. Actualisatie van de rijksbijdrage en de overige budgetten leidt tot een storting die € 4,5 miljoen hoger is.

	Lasten		Baten	Bedragen x € 1.000)
Omschrijving	Bedrag	V/N	Bedrag	V/N	I/S	Saldo	V/N
mutatie reserve MO/BW	-4.457	N			I	-4.457	N
Totaal	-4.457	N	0			-4.457	N

Detail

Onderwijs en opleiding

606

176

430

Pitch

De voor- of nadelen van de exploitatie op taakveld 4.2 verrekenen wij conform bestaand beleid met de reserve onderwijshuisvesting, waardoor het resultaat budgetneutraal is in de jaarrekening.

	Lasten		Baten	Bedragen x € 1.000)
Omschrijving	Bedrag	V/N	Bedrag	V/N	I/S	Saldo	V/N
Hogere onttrekking onderwijsreserve			430	V	I	430	V
Totaal	0		430	V	I	430	V

Detail

De voor- of nadelen van de exploitatie op taakveld 4.2 verrekenen wij conform bestaand beleid met de reserve onderwijshuisvesting, waardoor het resultaat budgetneutraal is in de jaarrekening.

Sociaal kapitaal

788

588

200

Subjectief welzijn

-2.913

Subtotaal

1.309

5.136

-3.827

Saldo

307.258

300.578

6.680

TAAKVELD (bedragen x € 1.000)	MIN	MAX
6.72 Maatwerkdienstverlening 18- (inclusief saldo tkv 6.82)	64.182	67.182
6.1 Samenkracht en burgerparticipatie	7.092	14.092
6.6 Maatwerkvoorzieningen WMO	10.754	12.167
6.71 Maatwerkdienstverlening WMO	42.200	44.200